top
Tağı Şahbazi: Sovet repressiyalarının qurbanı olan BDU-nun ilk azərbaycanlı rektoru
23 may 2023, 20:00
- +

Tağı Şahbazi: Sovet repressiyalarının qurbanı olan BDU-nun ilk azərbaycanlı rektoru

Tağı Abbas oğlu Şahbazi 2 iyul 1892-ci ildə Bakıda, yoxsul ailədə anadan olub. Yazıçı “Simurq” təxəllüsü ilə tanınıb.

Şahbazi ibtidai təhsilini mollaxanada alıb. O, 1902-1905-ci illərdə rus-tatar məktəbində, sonra isə Bakı real məktəbində təhsilini davam etdirib.

Ədəbi fəaliyyətinə 1908-ci ildə “Fəhlələrin uşaqları” əsəri ilə başlayıb. Həmin illərdə o, Lev Tolstoyun “İnsana çoxmu yer lazımdır” əsərini Azərbaycan dilinə tərcümə edib. Şahbazi 1913-cü ildə Xarkov universitetinin Fizika və Riyaziyyat fakültəsinin təbiət şöbəsinə daxil olub. 1914-cü ildə o, universitetin Tibb şöbəsinə keçib. [Tağı Şahbazi(Simurq). Bakı-1967]

Şahbazi 1915-ci ildə “Sosial-Demokrat Bolşevik Firqəsi”nin tələbə fraksiyasına daxil olub. Fevral inqilabından sonra o, 1917-ci ildə Bakıya qayıdıb. 1917-ci ildə yazıçı “Hümmət” təşkilatında və eyniadlı qəzetdə çalışıb. 1918-ci ildə o, Xarkovda təhsilini davam etdirib. 1919-cu ildə yazıçı Moskvada Xalq Milli İşlər Komissarlığı Zaqafqaziya müsəlmanları şöbəsinin katibi, Şərq Xalqları Kommunist təşkilatları bürosunda məlumat şöbəsinin müdiri olub.

1920-1921-ci illərdə Şahbazi Bakı səhiyyə şöbəsinin müdiri, 1922-1923-cü illərdə Azərbaycan Xalq Maarif Komissarının müavini, 1923-cü ildə “Maarif və mədəniyyət” jurnalının redaktoru, 1923-1926-cı illərdə Azərbaycan MİK katibi vəzifələrində çalışıb. [Абузар Багиров. Мастер коротких рассказов. Литература No 1 (103), 2020]

1927-ci ildə Şahbazi indiki BDU-nun rektoru təyin edilib. O, universitetin ilk azərbaycanlı rəhbəri idi. Onun dövründə universitetdə Azərbaycan bölməsi açılır, xaricdən kadrlar dəvət olunur, azərbaycanlı tələbələrin sayı artır. [Афет Ислам. Правда о первом ректоре-азербайджанце. Каспiй.-2018.- 7 марта.- С.13.]

Yazıçının təşəbbüsü ilə əvvəllər Abdallar adlanan şəhərə yaxınlıqdakı dağın adına uyğun olaraq, Laçın adı verilmişdir. [Savalan Fərəcov. Mollaxanadan rektorluğa. Mədəniyyət.- 2014.- 2 iyul.- S. 15.]

1930-1937-ci illərdə Azərbaycan Xalq Səhiyyə Komissarının müavini vəzifələrində çalışıb və bədii yaradıcılıqla məşğul olub. Onun “Quşlar kimi azadə”, “İyi aləm”, “Aclar”, “Azadlıq üçün cinayət”, “Zərifə” və s. hekayələrində istismar dünyası, dini fanatizmin tənqidi, qadın azadlığı mövzuları əsas yer tutur.

Şahbazi 1937-ci ildə əks-inqilabçı kimi KP sıralarından çıxarılır və 11 iyunda həbs edilir. O, ağır işgəncələrə məruz qalır. 2 yan­var 1938-ci ildə 15 dəqiqəlik qa­pa­lı məh­kə­mədə Şah­ba­ziyə ölüm hökmü çı­хa­rılır və o, həmin gün güllələnir. [Абузар Багиров. Мастер коротких рассказов. Литература No 1 (103), 2020]

Tağı Şahbazi 1956-cı ildə bəraət alıb. Yazıçının məzarının harada olduğu hələ də məlum deyil.

 

Son xəbərlər

Aktual Xəbərlər
22 iyul 2025, 16:10

Musiqiçini maşın vurub öldürdü

Cəmiyyət
21 iyul 2025, 18:03

fsfsdfsdfsfsdfsf

Aktual Xəbərlər
21 iyul 2025, 17:34

Masazır işıqsız qalıb

Cəmiyyət2
21 iyul 2025, 17:30

"AF Hotel"də saxlanılan heyvanlar xilas edildi

İdman
21 iyul 2025, 17:30

test

Xəbər
21 iyul 2025, 17:18

Məmmədbağır Bağırzadənin doğum günüdür

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 14:26

Qazinin çimərlikdəki obyektini niyə söküblər? - Rəsmi açıqlama

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 12:06

Şahin Şıxlinskinin oğlu apelyasiya şikayəti verdi

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 11:06

Sərnişinlər yenisini gözləyir, köhnəyə minir - ŞİKAYƏT 

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:44

Bakıda yol qəzası: Ölən və yaralananlar var

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:36

Pirşağıda dənizdə bir nəfər batıb

Xəbər
18 iyul 2025, 18:00

Bakı-Naxçıvan-Bakı avtobus reyslərinin fəaliyyəti bərpa olunur

Xəbər
18 iyul 2025, 17:30

“Yasamal” idman klubunun direktoru barəsində qərar verilib

Xəbər
18 iyul 2025, 16:33

Ləhiş bağları işıqsız qalıb - ŞİKAYƏT

Xəbər
18 iyul 2025, 16:15

Paytaxtda media nümayəndələri ilə görüş keçirilib

Xəbər
18 iyul 2025, 15:30

Müdir təyinatı adı ilə 68 mini ələ keçirmişdi - Hökm oxundu

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 15:10

Jurnalistika ixtisasına qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ!

Xəbər
18 iyul 2025, 14:41

Ermənistanda işgəncələrə məruz qalmış şəxs məhkəmədə ifadə verib

Xəbər
18 iyul 2025, 14:33

Mərkəzi Bank “eManat”a verilən bu lisenziyanı ləğv etdi

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:19

“Xutor” da plana düşdü: söküntü işlərinə başlanılır

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:00

Bakı aeroportunda ƏMƏLİYYAT: Brilyant qaçaqmalçıları TUTULDU

Xəbər
18 iyul 2025, 13:31

"Nə oldu, Paşinyan?"ın müəllifi həbs olundu

Xəbər
18 iyul 2025, 12:35

Bakıda əllə yazılmış “Yol bağlıdır” lövhəsini kim qoyub?

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 11:31

Bakıda magistral yolda lüt gəzən gənc saxlanıldı

Oxşar xəbərlər