top
Zaqafqaziyada qadınların ilk çıxışı kimi tanınan Babiy bunt
21 fevral 2022, 12:46
- +

Zaqafqaziyada qadınların ilk çıxışı kimi tanınan "Babiy bunt"

1916-cı ilin fevralında Bakıda qıtlığa və qiymət artımına qarşı qiyam baş vermişdir. Bu hadisə Bakının tarixində “Babiy bunt” (Arvad qiyamı) kimi tanınıb. Üç gün davam edən qiyam Zaqafqaziyada qadınların ilk çıxışı olub.

1916-cı ilin əvvəllərində Bakıda vacib ərzaq mallarının qiyməti xeyli qalxmışdır. Tacirlər sindikatlar yaradıb un, düyü, çörək, ət, toyuq, yumurta və başqa malları baha qiymətə satırdılar. Dükançılar malları gizlədir, müştəriləri incidir və söyərdilər.

14 fevral tarixində bir qadın Aleksandro-Nevski bazarında kartof alarkən, qiymət üstündə dükançı ilə dalaşır, qəzəblənib içində ərzaq olan qutunu vurub dağıdır və ərzaqı tapdalamağa başlayır. Onun ardınca qonşu Bazar küçəsindəki (indiki Hüsü Hacıyev) yüzlərlə qadın meyvə, tərəvəz, çörəkçi, qəssab dükanlarına hücum edir. Qarışıqlıq Quba (indiki Füzuli) meydanında dükanlarda da baş verir. Bazardakı taxta budkalar yandırılır, talan edilir.  [Qılman İlkin. Bakı və bakılılar. Bakı-2006]

Hadisə yerinə polis və yanğın dəstələri göndərilsə də, izdihamın öhdəsindən gələ bilmirlər. Polis birinci gün atəş açmağa cəsarət etmir. Qadınlar və uşaqlar su çəlləklərini və yanğın maşınlarını mühasirəyə alırlar. Bazar küçəsindəki mağazalar dağıdılandan sonra, izdiham ətraf küçələrə keçir: qadınlar iki dəstəyə bölünüb şəhərin zəngin mağazalarına hücum edirlər. Onlar polis və atlı kazak dəstələrinin gözü önündə mağazaların vitrinlərini və qapılarını sındırmağa başlayırlar.

Qiyamın ikinci günü, fevralın 15-də qadınlar dəyirmanları, un anbarlarını, “Rus” və “Samalyot” gəmiçilik şirkətlərinin mal anbarlarını talan edirlər. Onlar 116 ərzaq, 70-ə qədər parça, paltar, geyim mağazasına və anbarına basqın edirlər.

Qiyamı yatırmaq üçün Bakıya təcili Tiflisdən, Petrovskdan (Mahaçqala), Dərbənddən, Yelizavetpoldan (Gəncədən), Teymurxanşuradan (Buynaksk) polis və əsgər hissələri gətirilir. Qafqaz cəbhəsindən ordu, top-topxana gətirilir. Qadınların qiyamı yalnız ayın 17-də yatırılır. Cəza dəstələri hücuma keçib, patron əsirgəməyib qadınlara atəş açırdılar. Qiyam nəticəsində 9 nəfər ölüb, 55 nəfər yaralanıb, şəhərə 2 milyon 957 min manat ziyan dəymişdir.

Bu hadisədən sonra Qafqazın başqa şəhərlərində də qadın izdihamları baş vermişdir. [Манаф Сулейманов. Дни минувшие. Баку-1990]

Son xəbərlər

Aktual Xəbərlər
22 iyul 2025, 16:10

Musiqiçini maşın vurub öldürdü

Cəmiyyət
21 iyul 2025, 18:03

fsfsdfsdfsfsdfsf

Aktual Xəbərlər
21 iyul 2025, 17:34

Masazır işıqsız qalıb

Cəmiyyət2
21 iyul 2025, 17:30

"AF Hotel"də saxlanılan heyvanlar xilas edildi

İdman
21 iyul 2025, 17:30

test

Xəbər
21 iyul 2025, 17:18

Məmmədbağır Bağırzadənin doğum günüdür

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 14:26

Qazinin çimərlikdəki obyektini niyə söküblər? - Rəsmi açıqlama

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 12:06

Şahin Şıxlinskinin oğlu apelyasiya şikayəti verdi

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 11:06

Sərnişinlər yenisini gözləyir, köhnəyə minir - ŞİKAYƏT 

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:44

Bakıda yol qəzası: Ölən və yaralananlar var

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:36

Pirşağıda dənizdə bir nəfər batıb

Xəbər
18 iyul 2025, 18:00

Bakı-Naxçıvan-Bakı avtobus reyslərinin fəaliyyəti bərpa olunur

Xəbər
18 iyul 2025, 17:30

“Yasamal” idman klubunun direktoru barəsində qərar verilib

Xəbər
18 iyul 2025, 16:33

Ləhiş bağları işıqsız qalıb - ŞİKAYƏT

Xəbər
18 iyul 2025, 16:15

Paytaxtda media nümayəndələri ilə görüş keçirilib

Xəbər
18 iyul 2025, 15:30

Müdir təyinatı adı ilə 68 mini ələ keçirmişdi - Hökm oxundu

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 15:10

Jurnalistika ixtisasına qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ!

Xəbər
18 iyul 2025, 14:41

Ermənistanda işgəncələrə məruz qalmış şəxs məhkəmədə ifadə verib

Xəbər
18 iyul 2025, 14:33

Mərkəzi Bank “eManat”a verilən bu lisenziyanı ləğv etdi

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:19

“Xutor” da plana düşdü: söküntü işlərinə başlanılır

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:00

Bakı aeroportunda ƏMƏLİYYAT: Brilyant qaçaqmalçıları TUTULDU

Xəbər
18 iyul 2025, 13:31

"Nə oldu, Paşinyan?"ın müəllifi həbs olundu

Xəbər
18 iyul 2025, 12:35

Bakıda əllə yazılmış “Yol bağlıdır” lövhəsini kim qoyub?

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 11:31

Bakıda magistral yolda lüt gəzən gənc saxlanıldı

Oxşar xəbərlər