Heydər Əliyev 10 may 1923-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olub.
1939-cu ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti memarlıq fakültəsinə daxil olub, lakin İkinci Dünya müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar təhsilini bitirə bilməyib.
Heydər Əliyev 1941-ci ildən SSRİ-də təhlükəsizlik orqanlarında müxtəlif vəziflərdə çalışıb. 1957-ci ildə indiki BDU-nun tarix fakültəsini bitirib. 1967-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin sədri təyin edilib və ona 44 yaşında general-mayor rütbəsi verilib.
Heydər Əliyev 14 iyul 1969-cu ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi seçilib. 1974-1979-cu illərdə isə SSRİ Ali Soveti İttifaq Sovetində, 1982-ci ildə SSRİ Nazirlər Sovetində çalışıb.
Əliyev 1987-ci ildə sovet hakimiyyətinin siyasətinə etiraz edərək, tutduğu vəzifələrdən istefa verib. 1990-cı ildə Azərbaycan SSR xalq deputatı və Naxçıvan MSSR xalq deputatı seçilib.
Heydər Əliyev 15 iyun 1993-cü ildə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilib, 24 iyun isə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini həyata keçirməyə başlayıb. 3 oktyabr 1993-cü ildə və 11 oktyabr 1998-ci ildə ümumxalq səsverməsi nəticəsində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilib.
10 il müstəqil Azərbaycana başçılıq etdikdən sonra, 2003-cü ildə prezident seçkilərində namizədliyinin irəli sürülməsinə baxmayaraq, Heydər Əliyev sağlamlığı ilə əlaqədar olan problemlərinə görə namizədliyini geri götürüb.
12 dekabr 2003-cü ildə Heydər Əliyev ABŞ-nin Klivlend Klinikasında vəfat edib. O, 15 dekabr Bakı şəhərindəki Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Azərbaycanda 2023-cü il “Heydər Əliyev ili” elan edilib.
