Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının binası Bakıda, Nizami (Torqovaya) küçəsində yerləşir. 1910-cu ildə neft maqnatları Mayılov qardaşlarının sifarişi ilə inşaatçı-mühəndis Bayev tərəfindən tikilmişdir.
Teatrın tikilmə tarixi ilə bağlı şəhər rəvayəti var. 1910-cu ildə məşhur opera müğənnisi Bakıya gəlir, burada konsertlər verir. Çıxışlarının birində Mayılov qardaşlarından biri müğənniyə aşiq olur. Milyonçu ondan bir daha nə vaxt konsert verməyə gələcəyini soruşur. Müğənni, Bakıda teatr binasının olmadığını və kənarda çıxış etməyə alışmadığını bildirərək, “heç vaxt” deyə cavab verir.
Bu sözlər milyonçuya təsir edir və o, qadına söz verir ki, cəmi bir il ərzində opera teatrı üçün gözəl bina tikdirəcək və onu açılışa dəvət edəcək. Mayılov, layihənin hazırlanmasını memar Bayevə həvalə etdi və ondan, Tiflis operasına bənzər, yalnız daha gözəl və təsir edici bir bina tikməsini istəyir.
Gələcək teatr binası üçün Qubernski – Torqovı küçəsində yer alınır və tikinti başlayır. Milyonçu Hacı Zeynalabdin Tağıyev bildirir ki, belə bir binanı bir ilə tikmək mümkün deyil. Mərc gəlirlər ki, əgər opera teatrı vaxtında hazır olsa, onun bütün xərclərini Tağıyev ödəyəcək.
Beləliklə, cəmi on ay ərzində, 1910-1911-ci illərdə teatr binası hazır olur. Teatrın ilk tamaşası Boris Qodunov operası olub. Şəhərin varlı adamları, məşhur incəsənət nümayəndələri tədbirdə iştirak edirlər. Deyilənlərə görə, açılışa dəvət olunan həmin müğənni, ariyasını bitirəndə, milyonçular onun başına yağış kimi pul yağdırırlar.
1918-ci il oktyabrın 18-də bu binanın rəsmən dövlət teatrına çevirmək haqqında qərar qəbul edilir və bu vaxtdan Dövlət Opera Teatrının yaranma tarixi başlayır.
1938-ci ildə binada yenidəqurma işləri aparılmışdır. 1985-ci ildə teatr binasında yanğın baş vermişdir. 2009-2010-cu illərdə burada bərpa işləri aparılmışdır.
Mənbələr:
