top
Bakıda telefon rabitəsi necə əmələ gəldi
14 iyul 2022, 19:00
- +

Bakıda telefon rabitəsi necə əmələ gəldi

 1881-ci ilin yanvar ayında “Nobel qardaşları cəmiyyəti” telefon xəttinin çəkilişinə icazə almaq məqsədilə Bakı qubernatoru Pozenə müraciət etmişdir və fevralın 18-də icazə almışdır. Həmin ilin 6 dekabrında Azərbaycanda uzunluğu 6 km olan, Nobellərin baş kontoru ilə sədr və baş mühəndisin evlərini birləşdirən ilk telefon xətti istismara verilmişdir. Rəsmi olaraq bu, Azərbaycanda ilk telefon xətti hesab olunur və telefon rabitəsinin yaradılması həmin tarixə təsadüf edir.

Lakin bəzi mənbələrə görə, Azərbaycanda ilk telefon xətti 1880-ci ildə “Qafqaz və Merkuri” paroxod cəmiyyəti tərəfindən inşa edilmişdir. Xətt cəmiyyətin “Naberejnaya” küçəsində yerləşən baş kontorla Bakı limanında yerləşən “Kaspi” neft cəmiyyətinin kontorunu birləşdirmişdir. [https://mincom.gov.az/az/view/pages/3/]

26 may 1886-cı ildə Bakıda ilk mərkəzləşmiş kommutasiyalı telefon şəbəkəsinin yaradılması və 20 illik müddətə istismara verilməsi barədə Baş Poçt və Teleqraf İdarəsi ilə Moskvanın taciri Qustav List arasında müqavilə bağlanmışdır. İlk telefon qovşağı indiki Y.Məmmədəliyev küçəsində (indiki Molokan bağının yaxınlığında) yerləşirdi. Həmin illərdə telefon şəbəkəsinin 40 istifadəçisi olmuşdur. Artıq 1896-cı ildə abunəçilərin sayı 530-a, 1900-cü ildə isə 1100-ə çatmışdır. [Рудольф Гиль. Приветъ изъ Баку (Архивные документы сквозь столетия). Баку-2014]

Telefon xətlərinin əvvəlcə binaların damları və divarları boyunca çəkilməsi planlaşdırılırdı. Lakin List ev sahiblərinin razılığını almadan telefon dirəklərini quraşdırmağa başladı. İşıq dirəkləri ona mane olurdusa, onları çıxarıb yerinə telefon dirəklərini quraşdırırdı. Buna görə şəhərin bəzi küçələri işıqsız qalmışdı.

Telefon rabitəsi “Ericsson” firmasının kommutatorlarından istifadə etməklə həyata keçirilirdi. Kommutatorlar telefonçu qadınlar tərəfindən idarə olunurdu. O zaman bu peşə nüfuzlu hesab edilirdi. Buraya ən azı 165 sm boyu olan subay xanımlar işə qəbul olunurdu. Namizədlər əla yaddaşa malik olmalı (rəqəmləri, abunəçilərin adlarını, vəzifələrini və titullarını yadda saxlamaq üçün) və xarici dilləri bilməli idilər. Bu, 1932-ci ildə Bakıda avtomatik telefon stansiyaları (ATS) işə salınana qədər davam edirdi. [https://azerhistory.com/?p=10081]

 

 

Son xəbərlər

Aktual Xəbərlər
22 iyul 2025, 16:10

Musiqiçini maşın vurub öldürdü

Cəmiyyət
21 iyul 2025, 18:03

fsfsdfsdfsfsdfsf

Aktual Xəbərlər
21 iyul 2025, 17:34

Masazır işıqsız qalıb

Cəmiyyət2
21 iyul 2025, 17:30

"AF Hotel"də saxlanılan heyvanlar xilas edildi

İdman
21 iyul 2025, 17:30

test

Xəbər
21 iyul 2025, 17:18

Məmmədbağır Bağırzadənin doğum günüdür

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 14:26

Qazinin çimərlikdəki obyektini niyə söküblər? - Rəsmi açıqlama

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 12:06

Şahin Şıxlinskinin oğlu apelyasiya şikayəti verdi

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 11:06

Sərnişinlər yenisini gözləyir, köhnəyə minir - ŞİKAYƏT 

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:44

Bakıda yol qəzası: Ölən və yaralananlar var

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:36

Pirşağıda dənizdə bir nəfər batıb

Xəbər
18 iyul 2025, 18:00

Bakı-Naxçıvan-Bakı avtobus reyslərinin fəaliyyəti bərpa olunur

Xəbər
18 iyul 2025, 17:30

“Yasamal” idman klubunun direktoru barəsində qərar verilib

Xəbər
18 iyul 2025, 16:33

Ləhiş bağları işıqsız qalıb - ŞİKAYƏT

Xəbər
18 iyul 2025, 16:15

Paytaxtda media nümayəndələri ilə görüş keçirilib

Xəbər
18 iyul 2025, 15:30

Müdir təyinatı adı ilə 68 mini ələ keçirmişdi - Hökm oxundu

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 15:10

Jurnalistika ixtisasına qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ!

Xəbər
18 iyul 2025, 14:41

Ermənistanda işgəncələrə məruz qalmış şəxs məhkəmədə ifadə verib

Xəbər
18 iyul 2025, 14:33

Mərkəzi Bank “eManat”a verilən bu lisenziyanı ləğv etdi

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:19

“Xutor” da plana düşdü: söküntü işlərinə başlanılır

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:00

Bakı aeroportunda ƏMƏLİYYAT: Brilyant qaçaqmalçıları TUTULDU

Xəbər
18 iyul 2025, 13:31

"Nə oldu, Paşinyan?"ın müəllifi həbs olundu

Xəbər
18 iyul 2025, 12:35

Bakıda əllə yazılmış “Yol bağlıdır” lövhəsini kim qoyub?

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 11:31

Bakıda magistral yolda lüt gəzən gənc saxlanıldı

Oxşar xəbərlər