top
Azərbaycan milli mətbuatının əsasını qoyan “Əkinçi” qəzeti
22 iyul 2022, 10:15
- +

Azərbaycan milli mətbuatının əsasını qoyan “Əkinçi” qəzeti

Əkinçi qəzetinin yaranması maarifçi Həsən bəy Zərdabinin adı ilə bağlıdır. O, qəzetin nəşrinə çətinliklə icazə alaraq, İstanbuldan ərəb qrafikalı mətbəə şriftləri gətirir. Qəzetin ilk nömrəsi 22 iyul 1875-ci ildə Bakıda nəşr edilir və bununla da milli mətbuatın əsası qoyulur.

O zamanlar İranda, Türkiyədə çap olunan qəzet və kitablar istifadə edilirdi və bu da dilimizdə xarici sözlərin, ifadə və tərkiblərin işlənməsi ilə nəticələnirdi. Bunun əleyhinə çıxan Zərdabi “Əkinçi”ni Azərbaycan dilində nəşr edirdi. Qəzet oxuyanların sayını artırmaq üçün o, çox vaxt nömrələri pulsuz paylayırdı. Həyat yoldaşı Hənifə xanım xatirələrində belə deyirdi:

“Bir dəfə fransız qəzetinin baş müxbiri Bakıya gəlib çıxmışdı...O, bütün Rusiyada Azərbaycan dilində çıxan yeganə qəzetlə maraqlanıb Həsən bəyin yanına gəlmişdi. Qəzetin üç il müddətində ancaq 300 abunəçisi olduğunu bilincə müxbir təəccüblə Həsən bəyə baxıb səmimi surətdə dedi: “Siz qəhrəmansınız, bizim Fransada bu cür yoxsul qəzetlər üçün işləyən adam tapılmaz... Görünür, siz öz xalqınızı çox sevirsiniz””. [Zeynalov N.N. Azərbaycan mətbuat tarixi I hissə. Bakı-1973]

“Əkinçi”nin əsas vəzifələrindən biri kənd təsərrüfatı sahəsində biliklərin, kənd təsərrüfatı alətlərinin tətbiqi haqqında müxtəlif məlumatların yayılması idi. Bundan əlavə, nəşr tibb, gigiyena, fiziologiya ilə bağlı çox sayda məsləhətlər verirdi. Ən əsas məqsəd isə adi bir müsəlmanın həyatını və düşüncəsini dəyişmək idi. Buna görə qəzetdə əhalinin geridə qalmasının səbəblərindən bəhs edən ciddi məqalələr dərc olunurdu.  [Нигяр Джафарова. Все началось с “Экинчи”/ Наш век No 31(323). 2005]

1877-ci ildə Rusiya-Türkiyə müharibəsi başladığı zaman arxa cəbhədə “türk-tatar” dilində qəzetin mövcudluğundan ehtiyat edən Bakı qubernatoru Pozen həmin il sentyabrın 29-da “Əkinçi”nin nəşrinə rəsmən qadağa qoyur.

Qəzetin ümumilikdə 56 sayı işıq üzü görür.

İlk milli mətbuat orqanı olan “Əkinçi” qəzetinin birinci nömrəsinin çapdan çıxdığı gün - 22 İyul Azərbaycanda Mətbuat Günü kimi qeyd edilir. [https://portal.azertag.az/ru/encyclopedia/post/2074]

Son xəbərlər

Aktual Xəbərlər
22 iyul 2025, 16:10

Musiqiçini maşın vurub öldürdü

Cəmiyyət
21 iyul 2025, 18:03

fsfsdfsdfsfsdfsf

Aktual Xəbərlər
21 iyul 2025, 17:34

Masazır işıqsız qalıb

Cəmiyyət2
21 iyul 2025, 17:30

"AF Hotel"də saxlanılan heyvanlar xilas edildi

İdman
21 iyul 2025, 17:30

test

Xəbər
21 iyul 2025, 17:18

Məmmədbağır Bağırzadənin doğum günüdür

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 14:26

Qazinin çimərlikdəki obyektini niyə söküblər? - Rəsmi açıqlama

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 12:06

Şahin Şıxlinskinin oğlu apelyasiya şikayəti verdi

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 11:06

Sərnişinlər yenisini gözləyir, köhnəyə minir - ŞİKAYƏT 

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:44

Bakıda yol qəzası: Ölən və yaralananlar var

Cəmiyyət
19 iyul 2025, 09:36

Pirşağıda dənizdə bir nəfər batıb

Xəbər
18 iyul 2025, 18:00

Bakı-Naxçıvan-Bakı avtobus reyslərinin fəaliyyəti bərpa olunur

Xəbər
18 iyul 2025, 17:30

“Yasamal” idman klubunun direktoru barəsində qərar verilib

Xəbər
18 iyul 2025, 16:33

Ləhiş bağları işıqsız qalıb - ŞİKAYƏT

Xəbər
18 iyul 2025, 16:15

Paytaxtda media nümayəndələri ilə görüş keçirilib

Xəbər
18 iyul 2025, 15:30

Müdir təyinatı adı ilə 68 mini ələ keçirmişdi - Hökm oxundu

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 15:10

Jurnalistika ixtisasına qəbul olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ!

Xəbər
18 iyul 2025, 14:41

Ermənistanda işgəncələrə məruz qalmış şəxs məhkəmədə ifadə verib

Xəbər
18 iyul 2025, 14:33

Mərkəzi Bank “eManat”a verilən bu lisenziyanı ləğv etdi

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:19

“Xutor” da plana düşdü: söküntü işlərinə başlanılır

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 14:00

Bakı aeroportunda ƏMƏLİYYAT: Brilyant qaçaqmalçıları TUTULDU

Xəbər
18 iyul 2025, 13:31

"Nə oldu, Paşinyan?"ın müəllifi həbs olundu

Xəbər
18 iyul 2025, 12:35

Bakıda əllə yazılmış “Yol bağlıdır” lövhəsini kim qoyub?

Cəmiyyət
18 iyul 2025, 11:31

Bakıda magistral yolda lüt gəzən gənc saxlanıldı

Oxşar xəbərlər